puxar
Asturian
Alternative forms
Conjugation
Conjugation of puxar
infinitive | puxar | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | puxando | ||||||
past participle | m puxáu, f puxada, n puxao, m pl puxaos, f pl puxaes | ||||||
person | first singular yo |
second singular tu |
third singular él/elli |
first plural nosotros/nós |
second plural vosotros/vós |
third plural ellos | |
indicative | present | puxo | puxes | puxa | puxamos | puxáis | puxen |
imperfect | puxaba | puxabes | puxaba | puxábemos, puxábamos | puxabeis, puxabais | puxaben | |
preterite | puxé | puxasti, puxesti | puxó | puxemos | puxastis, puxestis | puxaron | |
pluperfect | puxare, puxara | puxares, puxaras | puxare, puxara | puxáremos, puxáramos | puxareis, puxarais | puxaren, puxaran | |
future | puxaré | puxarás | puxará | puxaremos | puxaréis | puxarán | |
conditional | puxaría | puxaríes | puxaría | puxaríemos, puxaríamos | puxaríeis, puxaríais | puxaríen | |
subjunctive | present | puxe | puxes, puxas | puxe | puxemos | puxéis | puxen, puxan |
imperfect | puxare, puxara | puxares, puxaras | puxare, puxara | puxáremos, puxáramos | puxareis, puxarais | puxaren, puxaran | |
imperative | — | puxa | — | — | puxái | — |
Galician
Etymology
From Old Galician-Portuguese puxar (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Latin pulsāre, present active infinitive of pulsō (“I push”), frequentative of pellō (“I drive, I strike”). Cognate with Portuguese puxar, Asturian puxar, Spanish pujar and English push.
Pronunciation
- IPA(key): [puˈʃaɾ]
Verb
puxar (first-person singular present puxo, first-person singular preterite puxei, past participle puxado)
- to push (with movement)
- to pull
- to drive, force, impel
- (archaic) to throw
- 1455, X. Ferro Couselo (ed.), A vida e a fala dos devanceiros. Escolma de documentos en galego dos séculos XIII ao XVI. 2 vols. Vigo: Galaxia, page 322:
- Ano de LV, sábado á noyte, que eran viinte dias do dito mes de setenbro, aas noue horas da noyte, foy conbatido por força de armas os paaços et curral do bispo d'Ourense et a hua ora, sobre médea noyte, foy entrado a poder de armas et non foy ende nehuún ome morto, saluo foron feridos dos do conçello ata noue ou des personas et dos do curral tres o quatro de seetadas, et en outro dia, o domingo, combateron a torre bella con Roy de Caldellas et con Johán de Canba et outro omee et puxaron de çima da torre hun canto e deu en hua perna Afonso da Proua et morreu dela.
- Year of 55, Saturday night, twenty days of said month of September, at nine hours at night; the palace and yard of the Bishop of Ourense was combatted forcibly with weapons, and at certain time, around midnight, it was forcibly penetrated; no man was killed then, but nine or ten persons of the Council were wounded and of the yard three or four, of arrow shots; and the other day, sunday, they combatted the old tower with Roi de Caldelas and with Xoán de Camba and with another man, and they threw from the top of the tower a stone which hit Afonso da Proba in a leg, and he died of it
- 1458, X. Ferro Couselo, editor, A vida e a fala dos devanceiros. Escolma de documentos en galego dos séculos XIII ao XVI, Vigo: Galaxia, page 340:
- et que, yndo él fogindo, lle lançara duas lanças e hua que lle dera por lo braço e llo pasara et a outra que lle puxeran [puxaran] por lle dar por lo ventre, et que, quando a vira vir, que a tomara por lo ferro, viindo por lo ayre, et que cortara a maao
- and that, while he was fleeing, they threw two spears: one that hit him in the arm and pierced it and another one that they threw for hitting his abdomen, and that, while he saw it coming, he took it by the spearhead, while coming through the air, and it cut his hand
- 1455, X. Ferro Couselo (ed.), A vida e a fala dos devanceiros. Escolma de documentos en galego dos séculos XIII ao XVI. 2 vols. Vigo: Galaxia, page 322:
Conjugation
Singular | Plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
First-person (eu) |
Second-person (ti) |
Third-person (el / ela / Vde.) |
First-person (nós) |
Second-person (vós) |
Third-person (eles / elas / Vdes.) | |
Infinitive | ||||||
Impersonal | puxar | |||||
Personal | puxar | puxares | puxar | puxarmos | puxardes | puxaren |
Gerund | ||||||
puxando | ||||||
Past participle | ||||||
Masculine | puxado | puxados | ||||
Feminine | puxada | puxadas | ||||
Indicative | ||||||
Present | puxo | puxas | puxa | puxamos | puxades | puxan |
Imperfect | puxaba | puxabas | puxaba | puxabamos | puxabades | puxaban |
Preterite | puxei | puxaches | puxou | puxamos | puxastes | puxaron |
Pluperfect | puxara | puxaras | puxara | puxaramos | puxarades | puxaran |
Future | puxarei | puxarás | puxará | puxaremos | puxaredes | puxarán |
Conditional | puxaría | puxarías | puxaría | puxariamos | puxariades | puxarían |
Subjunctive | ||||||
Present | puxe | puxes | puxe | puxemos | puxedes | puxen |
Imperfect | puxase | puxases | puxase | puxásemos | puxásedes | puxasen |
Future | puxar | puxares | puxar | puxarmos | puxardes | puxaren |
Imperative | ||||||
Affirmative | puxa | puxe | puxemos | puxade | puxen | |
Negative (non) | non puxes | non puxe | non puxemos | non puxedes | non puxen |
1Less recommended.
References
- “puxar” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
- “puxar” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006–2018.
- “puxar” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
- “puxar” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
- “puxar” in Dicionário Estraviz de galego (2014).
- “puxar” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.
Portuguese
Etymology
From Old Galician-Portuguese puxar, from Latin pulsāre (“to push”). Doublet of pulsar, a learned borrowing. Compare Galician puxar and Spanish pujar.
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /puˈʃa(ʁ)/ [puˈʃa(h)]
- (São Paulo) IPA(key): /puˈʃa(ɾ)/
- (Rio de Janeiro) IPA(key): /puˈʃa(ʁ)/ [puˈʃa(χ)]
- (Southern Brazil) IPA(key): /puˈʃa(ɻ)/
- (Portugal) IPA(key): /puˈʃaɾ/
- (Southern Portugal) IPA(key): /puˈʃa.ɾi/
- Hyphenation: pu‧xar
Verb
puxar (first-person singular present puxo, first-person singular preterite puxei, past participle puxado)
- to pull (to apply force to something so it comes towards one)
- to drag (to pull along a surface)
- Synonyms: arrastar, tracionar
- to draw (pull out) a weapon
- Synonym: sacar
- (Brazil) to initiate (to cause to begin) interaction with someone else
- Puxou papo com os vizinhos.
- He initiated a chat with the neighbours.
- A gente puxava briga com qualquer um.
- We initiated fights with anyone.
- (Brazil, informal) to take after; to inherit traits in appearance or behaviour
- Synonym: sair
- Maria puxou seu cabelo castanho de seu pai.
- Mary inherited her brown hair from her father.
- (Brazil, slang) to smoke marijuana
- Synonym: dar tapa na macaca
Conjugation
Singular | Plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
First-person (eu) |
Second-person (tu) |
Third-person (ele / ela / você) |
First-person (nós) |
Second-person (vós) |
Third-person (eles / elas / vocês) | |
Infinitive | ||||||
Impersonal | puxar | |||||
Personal | puxar | puxares | puxar | puxarmos | puxardes | puxarem |
Gerund | ||||||
puxando | ||||||
Past participle | ||||||
Masculine | puxado | puxados | ||||
Feminine | puxada | puxadas | ||||
Indicative | ||||||
Present | puxo | puxas | puxa | puxamos | puxais | puxam |
Imperfect | puxava | puxavas | puxava | puxávamos | puxáveis | puxavam |
Preterite | puxei | puxaste | puxou | puxamos1, puxámos2 | puxastes | puxaram |
Pluperfect | puxara | puxaras | puxara | puxáramos | puxáreis | puxaram |
Future | puxarei | puxarás | puxará | puxaremos | puxareis | puxarão |
Conditional | puxaria | puxarias | puxaria | puxaríamos | puxaríeis | puxariam |
Subjunctive | ||||||
Present | puxe | puxes | puxe | puxemos | puxeis | puxem |
Imperfect | puxasse | puxasses | puxasse | puxássemos | puxásseis | puxassem |
Future | puxar | puxares | puxar | puxarmos | puxardes | puxarem |
Imperative | ||||||
Affirmative | puxa | puxe | puxemos | puxai | puxem | |
Negative (não) | não puxes | não puxe | não puxemos | não puxeis | não puxem |
1Brazilian Portuguese.
2European Portuguese.
Derived terms
- puxa-puxa
- puxa-saco
- puxante
Descendants
- →⇒ Dutch: boegseren
- → German: bugsieren
- → Polish: buksować
- →⇒ Russian: букси́р (buksír) (ultimately)
- → Russian: букси́ровать (buksírovatʹ)
- → Ukrainian: буксирува́ти (buksyruváty)
- → German: bugsieren
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.