umawat
Tagalog
Pronunciation
- IPA(key): /ʔuˈmawat/, [ʔʊˈma.wɐt]
- Hyphenation: u‧ma‧wat
Verb
umawat (complete umawat, progressive umaawat, contemplative aawat, 1st actor trigger, Baybayin spelling ᜂᜋᜏᜆ᜔)
- to break up a fight; to separate people involved in a quarrel
- Synonym: mag-awat
- Tumigil lamang ang rambulan pagkatapos umawat ang isang pulis.
- The brawl only stopped after a police officer broke it up.
- 1991, National Mid-week:
- Ang mga tanod at kapitan ng baranggay na umaawat sa lasenggo pag nanggugulo ito, dahil sabi nito ang mayayamang lasenggo ay hindi rin nila pinipigilan at sapilitang itinataboy pauwi.
- The barangay tanods [watchmen] and the captain who stops the drunkard when he causes trouble, as he says they cannot even stop and forcibly scare off the rich drunkards.
- 2017, Rhea Gonzales, A Dreamer's Guide To Self-redemption, Rhea Gonzales:
- Tuloy pa rin siya sa pananakit kay Nathan at mukhang walang may gustong umawat sa kanya kaya tumayo na lang ako at hinatak si Claire palayo.
- She continued to beat Nathan and it seems no one tries to stop her so I just stood up and pulled Clair away.
- to wean; give up or withdraw from suckling
- complete aspect of umawat
Conjugation
Verb conjugation for umawat (Class I) - um/in object verb
| Root word | awat | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Trigger | Affix | Aspect | ||||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
| Actor | um- | umawat | umawat | umaawat naawat2 |
aawat maawat2 |
kaaawat1 kakaawat |
| Object | -in | awatin | inawat | inaawat inaawat2 |
aawatin aawatin2 |
— |
| Locative | pag- -an | pag-awatan | pinag-awatan | pinapag-awatan pinag-aawatan |
papag-awatan pag-aawatan |
— |
| Benefactive | i- | iawat | iniawat | iniaawat | iaawat | — |
| Instrument | ipang- | ipang-awat | ipinang-awat | ipinapang-awat | ipapang-awat | — |
| Causative | ika- | ikaawat | ikinaawat | ikinaaawat1 ikinakaawat |
ikaaawat1 ikakaawat |
— |
| i-3 | iawat | iniawat | iniaawat | iaawat | — | |
| Measurement | i- | iawat | iniawat | iniaawat | iaawat | — |
| 1Used in formal contexts. 2Dialectal use only. 3Generally avoided unless the cause is emphasized. | ||||||
Indirect (pa-) verb forms
| Trigger | Affix | Aspect | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
| Actor | magpa- | magpaawat | nagpaawat | nagpapaawat | magpapaawat | kapaaawat1 kapapaawat kapagpapaawat kakapaawat |
| Actor-secondary | pa- -in | paawatin | pinaawat | pinaaawat pinapaawat |
paaawatin papaawatin |
— |
| Object | ipa- | ipaawat | ipinaawat | ipinaaawat ipinapaawat |
ipaaawat ipapaawat |
— |
| Benefactive | ipagpa- | ipagpaawat | ipinagpaawat | ipinagpapaawat1 ipinapagpaawat |
ipagpapaawat1 ipapagpaawat |
— |
| Causative | ikapagpa- | ikapagpaawat | ikinapagpaawat | ikinapagpapaawat1 ikinakapagpaawat |
ikapagpapaawat1 ikakapagpaawat |
— |
| Locative | pagpa- -an | pagpaawatan | pinagpaawatan | pinagpapaaawatan1 pinapagpaawatan |
pagpapaaawatan1 papagpaawatan |
— |
| papag- -an | papag-awatan | pinapag-awatan | pinapapag-awatan | papapag-awatan | — | |
| 1Used in formal contexts. | ||||||
Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
| Direct action verbs | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Trigger | Affix | Aspect | |||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Actor | maka- | makaawat | nakaawat | nakaaawat1 nakakaawat |
makaaawat1 makakaawat
|
| mapa-2 | mapaawat | napaawat | napaaawat1 napapaawat |
mapaaawat1 mapapaawat | |
| Object | ma- | maawat | naawat | naaawat | maaawat |
| Benefactive | mai- | maiawat | naiawat | naiaawat | maiaawat |
| Causative | maika- | maikaawat | naikaawat | naikaaawat1 naikakaawat naiikaawat |
naikaaawat1 naikakaawat naiikaawat |
| mai- | maiawat | naiawat | naiaawat | maiaawat | |
| Locative | mapag- -an | mapag-awatan | napag-awatan | napag-aawatan1 napapag-awatan |
mapag-aawatan1 mapapag-awatan |
| Indirect action verbs | |||||
| Trigger | Affix | Aspect | |||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Actor | makapagpa- | makapagpaawat | nakapagpaawat | nakapagpapaawat1 nakakapagpaawat |
makapagpapaawat1 makakapagpaawat |
| Actor-secondary | mapa- | mapaawat | napaawat | napaaawat1 napapaawat |
mapaaawat1 mapapaawat |
| Object | maipa- | maipaawat | naipaawat | naipaaawat1 naipapaawat naiipaawat |
maipaaawat1 maipapaawat maiipaawat |
| Benefactive | maipagpa- | maipagpaawat | naipagpaawat | naipagpapaawat1 naipapagpaawat naiipagpaawat |
maipagpapaawat1 maipapagpaawat maiipagpaawat |
| Causative | maikapagpa- | maikapagpaawat | naikapagpaawat | naikapagpapaawat1 naikakapagpaawat naiikapagpaawat |
maikapagpapaawat1 maikakapagpaawat maiikapagpaawat |
| Locative | mapagpa- -an | mapagpaawatan | napagpaawatan | napagpapaaawatan1 napapagpaawatan |
mapagpapaaawatan1 mapapagpaawatan |
| mapapag- -an | mapapag-awatan | napapag-awatan | napapapag-awatan | mapapapag-awatan | |
| 1Used in formal contexts. 2Only for involuntary actions, not for ability verbs. | |||||
Social (maki-) verb forms
| Form | Affix | Aspect | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Direct | maki- | makiawat | nakiawat | nakikiawat | makikiawat |
| Indirect | makipagpa- | makipagpaawat | nakipagpaawat | nakikipagpaawat | makikipagpaawat |
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.