wymowa

See also: wymową

Old Polish

Alternative forms

Etymology

Deverbal from wymówić. First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /vɨmɔva/
  • IPA(key): (15th CE) /vɨmɔva/

Noun

wymowa f (diminutive wymówka)

  1. statement, utterance, expression
    Synonym: wymówienie
    • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski, Krakow, Brodnia, page 13b:
      Ku twoiey sprawyedlyuosczi czynienyu wszitki nasze aby szly wimowi
      [Ku twojej sprawiedliwości czynieniu wszytki nasze aby szły wymowy]
  2. story, fable
    • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIII, page 279:
      Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy
      [Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy]
  3. eloquence
    • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
      Wymowa facundia
      [Wymowa facundia]
  4. condition; exception
    Synonym: wymówienie
    • 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 32:
      Ysz gdiby... then tho pozyczcza za svmmą penyądzy... prosczye a przes kthoreykole wymowy (sine aliqua condicione) yakoby za przerzeczoną svmmą *peynyądzy doszycz czynyącze przyąl (sc. rzeczy zastawione)
      [Iż gdyby... ten to pożyczca za summę pieniędzy... proście a przez ktorejkole wymowy (sine aliqua condicione), jakoby za przerzeczoną summę pieniędzy dosyć czyniące, przyjął (sc. rzeczy zastawione)]
  5. justification; excuse
    Synonym: wymówienie
    • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I, page 16:
      Gdy nyektorzy bywayą pozwany przed naszą oblycznoscz o nyektore vini, ... wziąli sobie obyczay, ysz tho... przykazanym swych panow... czynyą, ktorąsz to wymową od zlosczy y od smyerczy czastokrocz byli wyzwoleny
      [Gdy niektorzy bywają pozwani przed naszę obliczność o niektore winy, ... wzięli sobie obyczaj, iż to... przykazanim swych panow... czynią, ktorąż to wymową od złości i od śmierci częstokroć byli wyzwoleni]
  6. deal; arrangement, agreement
    • 1885 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne, volume I, page 488:
      Contra initum pactum mymo pospolithy slub y wymoua
      [Contra initum pactum mimo pospolity ślub i wymowę]

Derived terms

adjective
adjectives
adverb
nouns
verbs

Descendants

  • Polish: wymowa

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wymowa. By surface analysis, deverbal from wymówić.

Pronunciation

  • IPA(key): /vɨˈmɔ.va/
  • (file)
  • Rhymes: -ɔva
  • Syllabification: wy‧mo‧wa

Noun

wymowa f (diminutive wymówka, augmentative wymówisko)

  1. pronunciation; articulation (manner of saying sounds)
  2. pronunciation (ability to say sounds)
  3. (figurative) meaning, purport, significance

Declension

adjectives
adjectives
adverb
nouns
verbs

References

    Further reading

    • wymowa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
    • wymowa in Polish dictionaries at PWN
    • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wymowa”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
    • WYMOWA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2014 April 24
    • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wymowa”, in Słownik języka polskiego
    • Aleksander Zdanowicz (1861) “wymowa”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
    • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wymowa”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 938
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.