widzenie
Old Polish
Alternative forms
- widzienie
Noun
widzenie n
- sight (ability to see)
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 307:
- Poslal myą... kazacz gyathym odpusczenye a szlyepym vydzenye (caecis visum Luc 4, 18)
- [Posłał mię... kazać jętym odpuszczenie a ślepym widzenie (caecis visum Luc 4, 18)]
- verbal noun of widzieć (“to see”)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 34:
- Gdisz Pyotr othpowyedzal, ysz thakich swyathkow s wydzenya (tales testes de visu), tho gest czo by wydzely, nykake by myecz nye mogl
- [Gdyż Piotr otpowiedział, iż takich świadkow s widzenia (tales testes de visu), to jest cso by widzieli, nikakie by mieć nie mogł]
- verbal noun of widzieć (“to look at”)
- 1461–1467, Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page 249r:
- Nocet enim regulus (sc. serpentum) morsu, visu, vidzenim, et alitu, et ipsi (sc. reguli Philistiim) morsu, gl. id est tactu, lacerant per seuiciam targaya vcruczens[twem]
- [Nocet enim regulus (sc. serpentum) morsu, visu, widzenim, et alitu, et ipsi (sc. reguli Philistiim) morsu, gl. id est tactu, lacerant per seuiciam targają ukrucieńs[twem]]
- sight, vision (that which is seen)
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 2b:
- Czeszarsz... gestcy on bil f Rzyme mathky bosze obrasz naprzecif slunczu vydzal, a s tegocz to vydzena gestcy on bil barszo veszol
- [Cesarz... jestci on był w Rzymie Matki Boże obraz naprzeciw słuńcu widział a z tegoć to widzenia jestci on był barzo wiesioł]
- 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 32, 32:
- Gyne rzeczi o krolyv Ezechiaszu... popysani sø w wydzenyu (in visione) Yzayasza proroka
- [Jine rzeczy o krolu Ezechyjaszu... popisany są w widzeniu (in visione) Izaijasza proroka]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 22, 2:
- Weszmy syna swego..., gydzisz do zemye wydzenya (in terram visionis) a tamo gy obyetuy za obyetø na gedney gorze
- [Weźmi syna swego..., jidziż do ziemie widzenia (in terram visionis) a tamo ji obietuj za obietę na jednej gorze-]
- (please add an English translation of this quotation)
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 20, 3:
- Przyszedl bog w wydzenyu (per somnium nocte) [do>] Abimelech krola
- [Przyszedł Bog w widzeniu (per somnium nocte) [do] Abimelech krolu]
- agreement
- 1974 [1422], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kaliskie, volume IV, number 830, Kalisz:
- Yaco chleboyethcza panye Phyebronye ne pocradl ymyenya Crzczonowa... any sz yey kasnya, any sz yey wydzenym
- [Jako chlebojedźca panie Fiebronije nie pokradł imienia Krzczonowa... ani s jej kaźnią, ani s jej widzenim]
- court on-site inspection (eye inspection usually performed by a court usher)
- 1856-1870 [1399], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume VIII, number 8801:
- Jaco Boguchna prziorala Micolayowa rola, o yansz bylo vidzenye
- [Jako Boguchna przyorała Mikołajowę rolę, o jąż było widzenie]
Derived terms
adjectives
- k widzeniu
prepositions
- przed widzenim
Descendants
- Polish: widzenie
- Silesian: widzynie
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “widzenie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Alternative forms
- widzienie (Middle Polish)
Etymology
Inherited from Old Polish widzenie. By surface analysis, widzieć + -enie. Compare Kashubian widzenié.
Pronunciation
- IPA(key): /viˈd͡zɛ.ɲɛ/
- (Middle Polish) IPA(key): /viˈd͡zɛ.ɲe/
Audio (file) - Rhymes: -ɛɲɛ
- Syllabification: wi‧dze‧nie
Noun
widzenie n (related adjective widzeniowy)
- (uncountable) verbal noun of widzieć
- (countable) sight (ability to see)
- Synonym: wzrok
- (countable) vision (that which is seen i.e. in a dream or hallucination)
- Near-synonym: halucynacja
- (countable) visit (act of visiting someone)
- Near-synonym: odwiedziny
- (obsolete, countable) sight, view (that which is seen)
- Synonym: widok
- (obsolete, countable) fancy (act of having a preference for someone)
Declension
Derived terms
adverbs
- na do widzenia
interjections
nouns
prepositions
verbs
- znać się z widzenia impf
- znać z widzenia impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), widzenie is one of the most used words in Polish, appearing 33 times in scientific texts, 3 times in news, 23 times in essays, 13 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 92 times, making it the 689th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “widzenie”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 662
Further reading
- widzenie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- widzenie in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “widzenie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “widzenie sie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Paweł Kupiszewski (24.03.2022) “WIDZENIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Paweł Kupiszewski (24.03.2022) “WIDZENIE%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “widzenie”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “widzenie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “widzenie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 553
- widzenie in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.