ukuć

From u- +‎ kuć.

• IPA^(key): /ˈu.kut͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ukut͡ɕ
• Syllabification: u‧kuć

ukuć pf (imperfective ukuwać)

1. (transitive) to forge, to shape by forging
   • 1826, Euzebiusz Słowacki, “Mendog, król litewski”, in Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone‎, volume 4, Józef Zawadzki, page 16:

     Więc boiaźni na widok śmierci nie uczuła?
     Czy natura ze stali iéy piersi ukuła?
     W iéy oczach, w twarzy, iakie postrzegleś wzruszenie?

     So she didn't feel fear at the sight of death?
     Did nature make her heart of steel?
     In her eyes, in her face, what feeling did you notice?

   • 1916, Sophocles, translated by Kazimierz Morawski, Sofoklesa Tragedye‎, Wydawnictwo Akademii Umiejętności w Krakowie, Ajax 1034-1035, page 109:

     Czyż nie Erinys więc miecz ten ukuła,
     A pas nie Hada dzikiego wyrobem?

     Did an Erinys not forge this sword,
     and [is] this belt not of wild Hades' work?

   • 2000, Antoni Gołubiew, Złe dni‎, Bertelsmann Media, archived from the original on 2022-08-01, page 115:

     A jam po to rzucił celę klasztorną, by ukuć miecz na wszystkich, co na święte cesarstwo podnoszą świętokradczą rękę.

     And it is for this that I left a monastery cell: to forge a sword for all those who raise a sacrilegious hand against the holy empire.

2. (transitive) to coin, to invent (a word or phrase)
   • 1865, Lucjan Siemieński, Portrety literackie‎, Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego, page VII-VIII:

     Nie licząc się bowiem do rzędu reputacio-burzców, który to wyraz pozwoliłem sobie ukuć doraźnie dla nacechowania dość rozpowszechnionego rodzaju pisarzy — otaczałem taką samą sympatyą moje oryginały, z jaką malarz artysta stara się uidealizować podobieństwo, aby było czymeś^{[sic – meaning czymś]} więcej niż pospolitą fotografią.

     Since I don't count myself in the class of reputation-demolishers – an expression I have allowed myself to coin ad-hoc to characterize a kind of writers which has become rather common – I have been surrounding my originals with the same sort of sympathy with which an artist painter strives to idealize a representation so that it will be something more than a common photograph.

   • 2018, G. K. Chesterton, translated by Maciej Wąs, Nowe Jeruzalem‎, 2nd edition, Chesterton Polska, page 30:

     Chodzi mi tu jednak o to, że dzisiaj jeśli tylko rzeczywiście dałoby się ukuć na obronę określonego poglądu jakiś solidny argument, to zazwyczaj używa się tego argumentu w obronie poglądów wprost przeciwnych.

     Here, though, what I mean is that today, if only you can actually compose some solid argument in defense of a given opinion, then that argument is usually used in defense of exactly opposite opinions.

   • 2019 June 22, Bogusław Chrabota, “Uroki i ryzyka patostreamu”, in Rzeczpospolita‎, archived from the original on 2022-08-01:

     Andrzej Kijowski przypomniał przed laty w jednym ze swoich felietonów publikowanych w „Twórczości" ukuty przez Karla Junga termin „myśl negatywna".

     Years ago, in one of his essays published in "Twórczość", Andrzej Kijowski mentioned a term coined by Karl Jung, "negative thought".

   • 2022 May 15, Jakub Majmurek, “Ordo Iuris i Konfederacja szczuły na imigrantów. To zabawa zapałkami w magazynie wypełnionym benzyną”, in Polish Newsweek‎, archived from the original on 2022-05-15:

     Jan Pietrzak w odległych czasach, gdy potrafił jeszcze robić dobry kabaret, ukuł frazę „gdybym nie wiedział, że głupota, pomyślałbym, że prowokacja”.

     Jan Pietrzak, in the distant times when he was still able to put on a good cabaret, coined the phrase "If I didn't know it was stupidity, I'd think it was a provocation".

• ukuć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ukuć in Polish dictionaries at PWN