podobny
Old Polish
Alternative forms
- podowny
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *podobьnъ. By surface analysis, podoba + -ny. First attested in the 14th century.
Adjective
podobny (comparative podobniejszy, derived adverb podobnie or podobno)
- similar, alike (resembling someone) [+ ku (dative) = to whom]
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 24, 8:
- Bog wiwyodl gy z Egypta, iegosz syla podobna iest (similis est) kv ienorosczowi
- [Bog wywiodł ji z Ejipta, jegoż siła podobna jest (similis est) ku jenorożcowi]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 714:
- Tako nathychmyast vystampylo vyelye svyadkow krzyvych y począly movycz rozmayta krzyva svyadecztva, ktore vschytky nye byly podobne
- [Tako natychmiast wystąpiło wiele świadkow krzywych i poczęli mowić rozmaita krzywa świadectwa, ktore wszytki nie były podobne]
- correct, proper, right [+ ku (dative)]
- 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 76:
- Dzewky... yusz dorosle a kv vydanyv podobne (nubiles) chowayą, nye chczącz gych za mąsz dacz
- [Dziewki... już dorosłe a ku wydaniu podobne (nubiles) chowają, nie nie chcąc jich za mąż dać]
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I, page 1:
- Gdysz podlvg pysma navky wszelky czlowiek w mlodosczy gest podobnyeyszy kv zlemv (sit pronior ad malum)
- [Gdyż podług pisma nauki wszelki człowiek w młodości jest podobniejszy ku złemu (sit pronior ad malum)]
- pleasing
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 150:
- Polyczky yego byly nye tluste a takyesch nye czyenkye, alye podobne y porządne (bene condecentes)
- [Policzki jego były nie tłuste a takież [czeluści] nie cienkie, ale podobne i porządne (bene condecentes)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 28:
- Tegodlya vydzycz my szyą to *podobnye (ergo mihi placet hoc), aby Ioachym bogv wschechmogączemv szyą modlyl
- [Tegodla widzić mi się to podobnie (ergo mihi placet hoc), aby[joa]chom Bogu wszechmogącemu się modlil[i ...]]
- probable, likely; possible
- tameable, domesticatable
- (of Biblical texts) allegorical, figurative
- 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 154:
- Intellectus Scripture historiacus, gysthny, ... allegoricus, podobny albo przykladny, tropoloicus, czsny albo obyczayny, anagogicus zwyczayny albo pasroczny
- [Intellectus Scripture historiacus, istny, ... allegoricus, podobny albo przykładny, tropoloicus, czsny albo obyczajny, anagogicus zwyczajny albo pazroczny]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “podobny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “podobny”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “podobny, podowny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “podobny”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Alternative forms
- podobień (Middle Polish)
- podobien (dialectal)
Etymology
Inherited from Old Polish podobny. By surface analysis, podoba + -ny.
Pronunciation
- IPA(key): /pɔˈdɔb.nɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pɔˈdɔb.nɨ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔbnɨ
- Syllabification: po‧dob‧ny
Adjective
podobny (comparative podobniejszy or bardziej podobny, superlative najpodobniejszy or najbardziej podobny, derived adverb podobnie)
- similar, alike (having similar qualities) [+dative] or more commonly [+ do (genitive) = to whom/what]
- Antonyms: niepodobny, różny
- similar, alike (the same as one before)
- (geometry, of figures) similar (obtainable from one another through a series of transformations)
- Coordinate term: przystający
- 2010, Matematyka 2001. Gimnazjum. Podręcznik. Klasa 3. Wersja e-book:
- Rozstrzygnij, czy trójkąty o podanych długościach dwóch boków i rozwartości kąta między tymi bokami są podobne.
- Determine whether triangles with sides of two lengths and a measure of the angle between those sides as given are similar.
- (obsolete) likely; probable, possible (able or likely to happen)
- (Middle Polish) suitable (that which is apt for a situation)
- (Middle Polish) workable (that from or with which something may be made or done)
- (Middle Polish) correct, proper, right
- Synonyms: see Thesaurus:dobry
Declension
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | podobny | podobna | podobne | podobni | podobne | |
genitive | podobnego | podobnej | podobnego | podobnych | ||
dative | podobnemu | podobnej | podobnemu | podobnym | ||
accusative | podobnego | podobny | podobną | podobne | podobnych | podobne |
instrumental | podobnym | podobną | podobnym | podobnymi | ||
locative | podobnym | podobnej | podobnym | podobnych |
Derived terms
- niepodobny
- podobniusieńki
- podobniutki
- prawdopodobny
- i tym podobne
- i tym podobnie
- niepodobna impf
- upodobnić pf, upodabniać impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), podobny is one of the most used words in Polish, appearing 64 times in scientific texts, 44 times in news, 38 times in essays, 30 times in fiction, and 24 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 200 times, making it the 273rd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “podobny”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 386
Further reading
- podobny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podobny in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podobny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Renata Bronikowska (10.02.2023) “PODOBNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “podobny”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “podobny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “podobny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 388
- podobny in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Alternative forms
- podobiyn
Etymology
Inherited from Old Polish podobny.
Pronunciation
- IPA(key): /pɔˈdɔbnɨ/
- Rhymes: -ɔbnɨ
- Syllabification: po‧dob‧ny
Declension
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine | neuter | feminine | virile | nonvirile | ||
nominative | podobny | podobne | podobnŏ | podobni | podobne | |
genitive | podobnego | podobnyj | podobnych | |||
dative | podobnymu | podobnyj | podobnym | |||
accusative | animate | podobnego | podobne | podobnõ | podobnych | podobne |
inanimate | podobny | |||||
instrumental | podobnym | podobnōm | podobnymi | |||
locative | podobnym | podobnyj | podobnych | |||
vocative | podobny | podobne | podobnŏ | podobni | podobne |
Further reading
- podobny in silling.org
Upper Sorbian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *podobьnъ.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpɔdɔbnɨ/
- Syllabification: po‧dob‧ny
Adjective
podobny (comparative podobniši, superlative najpodobniši, absolute superlative nanajpodobniši, excessive přepodobny, adverb podobnje)
- similar, alike, resembling [+dative = to what]
Declension
singular | dual | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine | neuter | feminine | virile | nonvirile | virile | nonvirile | ||
personal/animal | inanimate | |||||||
nominative, vocative | podobny | podobne | podobna | podobnaj | podobnej | podobni | podobne | |
genitive | podobneho podobnoh¹ |
podobneje | podobneju | podobnych | ||||
dative | podobnemu podobnom¹ |
podobnej | podobnymaj | podobnym | ||||
accusative | podobneho podobnoh¹ |
podobny | podobne | podobnu | podobneju | podobnej | podobnych | podobne |
instrumental | podobnym | podobnej | podobnymaj | podobnymi | ||||
locative | podobnych |
Further reading
- “podobny” in Soblex