phika
Chichewa
Etymology
From Proto-Bantu *-jìpɪka (“to cook, to boil”).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpʰi.ka/
Zulu
Inflection
Tone L | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Infinitive | ukuphika | ||||||||
Positive | Negative | ||||||||
Infinitive | ukuphika | ukungaphiki | |||||||
Imperative | |||||||||
Simple | + object concord | ||||||||
Singular | phika | -phike | |||||||
Plural | phikani | -phikeni | |||||||
Present | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyaphika, ngiphika | engiphikayo, engiphika | ngiphika | angiphiki | engingaphiki | ngingaphiki | |||
2nd singular | uyaphika, uphika | ophikayo, ophika | uphika | awuphiki | ongaphiki | ungaphiki | |||
1st plural | siyaphika, siphika | esiphikayo, esiphika | siphika | asiphiki | esingaphiki | singaphiki | |||
2nd plural | niyaphika, niphika | eniphikayo, eniphika | niphika | aniphiki | eningaphiki | ningaphiki | |||
Class 1 | uyaphika, uphika | ophikayo, ophika | ephika | akaphiki | ongaphiki | engaphiki | |||
Class 2 | bayaphika, baphika | abaphikayo, abaphika | bephika | abaphiki | abangaphiki | bengaphiki | |||
Class 3 | uyaphika, uphika | ophikayo, ophika | uphika | awuphiki | ongaphiki | ungaphiki | |||
Class 4 | iyaphika, iphika | ephikayo, ephika | iphika | ayiphiki | engaphiki | ingaphiki | |||
Class 5 | liyaphika, liphika | eliphikayo, eliphika | liphika | aliphiki | elingaphiki | lingaphiki | |||
Class 6 | ayaphika, aphika | aphikayo, aphika | ephika | awaphiki | angaphiki | engaphiki | |||
Class 7 | siyaphika, siphika | esiphikayo, esiphika | siphika | asiphiki | esingaphiki | singaphiki | |||
Class 8 | ziyaphika, ziphika | eziphikayo, eziphika | ziphika | aziphiki | ezingaphiki | zingaphiki | |||
Class 9 | iyaphika, iphika | ephikayo, ephika | iphika | ayiphiki | engaphiki | ingaphiki | |||
Class 10 | ziyaphika, ziphika | eziphikayo, eziphika | ziphika | aziphiki | ezingaphiki | zingaphiki | |||
Class 11 | luyaphika, luphika | oluphikayo, oluphika | luphika | aluphiki | olungaphiki | lungaphiki | |||
Class 14 | buyaphika, buphika | obuphikayo, obuphika | buphika | abuphiki | obungaphiki | bungaphiki | |||
Class 15 | kuyaphika, kuphika | okuphikayo, okuphika | kuphika | akuphiki | okungaphiki | kungaphiki | |||
Class 17 | kuyaphika, kuphika | okuphikayo, okuphika | kuphika | akuphiki | okungaphiki | kungaphiki | |||
Recent past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiphikile, ngiphikē | engiphikile, engiphikē | ngiphikile, ngiphikē | angiphikanga | engingaphikanga | ngingaphikanga | |||
2nd singular | uphikile, uphikē | ophikile, ophikē | uphikile, uphikē | awuphikanga | ongaphikanga | ungaphikanga | |||
1st plural | siphikile, siphikē | esiphikile, esiphikē | siphikile, siphikē | asiphikanga | esingaphikanga | singaphikanga | |||
2nd plural | niphikile, niphikē | eniphikile, eniphikē | niphikile, niphikē | aniphikanga | eningaphikanga | ningaphikanga | |||
Class 1 | uphikile, uphikē | ophikile, ophikē | ephikile, ephikē | akaphikanga | ongaphikanga | engaphikanga | |||
Class 2 | baphikile, baphikē | abaphikile, abaphikē | bephikile, bephikē | abaphikanga | abangaphikanga | bengaphikanga | |||
Class 3 | uphikile, uphikē | ophikile, ophikē | uphikile, uphikē | awuphikanga | ongaphikanga | ungaphikanga | |||
Class 4 | iphikile, iphikē | ephikile, ephikē | iphikile, iphikē | ayiphikanga | engaphikanga | ingaphikanga | |||
Class 5 | liphikile, liphikē | eliphikile, eliphikē | liphikile, liphikē | aliphikanga | elingaphikanga | lingaphikanga | |||
Class 6 | aphikile, aphikē | aphikile, aphikē | ephikile, ephikē | awaphikanga | angaphikanga | engaphikanga | |||
Class 7 | siphikile, siphikē | esiphikile, esiphikē | siphikile, siphikē | asiphikanga | esingaphikanga | singaphikanga | |||
Class 8 | ziphikile, ziphikē | eziphikile, eziphikē | ziphikile, ziphikē | aziphikanga | ezingaphikanga | zingaphikanga | |||
Class 9 | iphikile, iphikē | ephikile, ephikē | iphikile, iphikē | ayiphikanga | engaphikanga | ingaphikanga | |||
Class 10 | ziphikile, ziphikē | eziphikile, eziphikē | ziphikile, ziphikē | aziphikanga | ezingaphikanga | zingaphikanga | |||
Class 11 | luphikile, luphikē | oluphikile, oluphikē | luphikile, luphikē | aluphikanga | olungaphikanga | lungaphikanga | |||
Class 14 | buphikile, buphikē | obuphikile, obuphikē | buphikile, buphikē | abuphikanga | obungaphikanga | bungaphikanga | |||
Class 15 | kuphikile, kuphikē | okuphikile, okuphikē | kuphikile, kuphikē | akuphikanga | okungaphikanga | kungaphikanga | |||
Class 17 | kuphikile, kuphikē | okuphikile, okuphikē | kuphikile, kuphikē | akuphikanga | okungaphikanga | kungaphikanga | |||
Remote past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngāphika | engāphika | ngāphika | angiphikanga | engingaphikanga | ngingaphikanga | |||
2nd singular | wāphika | owāphika | wāphika | awuphikanga | ongaphikanga | ungaphikanga | |||
1st plural | sāphika | esāphika | sāphika | asiphikanga | esingaphikanga | singaphikanga | |||
2nd plural | nāphika | enāphika | nāphika | aniphikanga | eningaphikanga | ningaphikanga | |||
Class 1 | wāphika | owāphika | āphika | akaphikanga | ongaphikanga | engaphikanga | |||
Class 2 | bāphika | abāphika | bāphika | abaphikanga | abangaphikanga | bengaphikanga | |||
Class 3 | wāphika | owāphika | wāphika | awuphikanga | ongaphikanga | ungaphikanga | |||
Class 4 | yāphika | eyāphika | yāphika | ayiphikanga | engaphikanga | ingaphikanga | |||
Class 5 | lāphika | elāphika | lāphika | aliphikanga | elingaphikanga | lingaphikanga | |||
Class 6 | āphika | āphika | āphika | awaphikanga | angaphikanga | engaphikanga | |||
Class 7 | sāphika | esāphika | sāphika | asiphikanga | esingaphikanga | singaphikanga | |||
Class 8 | zāphika | ezāphika | zāphika | aziphikanga | ezingaphikanga | zingaphikanga | |||
Class 9 | yāphika | eyāphika | yāphika | ayiphikanga | engaphikanga | ingaphikanga | |||
Class 10 | zāphika | ezāphika | zāphika | aziphikanga | ezingaphikanga | zingaphikanga | |||
Class 11 | lwāphika | olwāphika | lwāphika | aluphikanga | olungaphikanga | lungaphikanga | |||
Class 14 | bāphika | obāphika | bāphika | abuphikanga | obungaphikanga | bungaphikanga | |||
Class 15 | kwāphika | okwāphika | kwāphika | akuphikanga | okungaphikanga | kungaphikanga | |||
Class 17 | kwāphika | okwāphika | kwāphika | akuphikanga | okungaphikanga | kungaphikanga | |||
Potential | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngingaphika | — | ngingaphika | ngingephike | — | ngingephike | |||
2nd singular | ungaphika | — | ungaphika | ungephike | — | ungephike | |||
1st plural | singaphika | — | singaphika | singephike | — | singephike | |||
2nd plural | ningaphika | — | ningaphika | ningephike | — | ningephike | |||
Class 1 | angaphika | — | engaphika | angephike | — | engephike | |||
Class 2 | bangaphika | — | bengaphika | bangephike | — | bengephike | |||
Class 3 | ungaphika | — | ungaphika | ungephike | — | ungephike | |||
Class 4 | ingaphika | — | ingaphika | ingephike | — | ingephike | |||
Class 5 | lingaphika | — | lingaphika | lingephike | — | lingephike | |||
Class 6 | angaphika | — | engaphika | angephike | — | engephike | |||
Class 7 | singaphika | — | singaphika | singephike | — | singephike | |||
Class 8 | zingaphika | — | zingaphika | zingephike | — | zingephike | |||
Class 9 | ingaphika | — | ingaphika | ingephike | — | ingephike | |||
Class 10 | zingaphika | — | zingaphika | zingephike | — | zingephike | |||
Class 11 | lungaphika | — | lungaphika | lungephike | — | lungephike | |||
Class 14 | bungaphika | — | bungaphika | bungephike | — | bungephike | |||
Class 15 | kungaphika | — | kungaphika | kungephike | — | kungephike | |||
Class 17 | kungaphika | — | kungaphika | kungephike | — | kungephike | |||
Immediate future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngizophika | engizophika | ngizophika | angizuphika | engingezuphika | ngingezuphika | |||
2nd singular | uzophika | ozophika | uzophika | awuzuphika | ongezuphika | ungezuphika | |||
1st plural | sizophika | esizophika | sizophika | asizuphika | esingezuphika | singezuphika | |||
2nd plural | nizophika | enizophika | nizophika | anizuphika | eningezuphika | ningezuphika | |||
Class 1 | uzophika | ozophika | ezophika | akazuphika | ongezuphika | engezuphika | |||
Class 2 | bazophika | abazophika | bezophika | abazuphika | abangezuphika | bengezuphika | |||
Class 3 | uzophika | ozophika | uzophika | awuzuphika | ongezuphika | ungezuphika | |||
Class 4 | izophika | ezophika | izophika | ayizuphika | engezuphika | ingezuphika | |||
Class 5 | lizophika | elizophika | lizophika | alizuphika | elingezuphika | lingezuphika | |||
Class 6 | azophika | azophika | ezophika | awazuphika | angezuphika | engezuphika | |||
Class 7 | sizophika | esizophika | sizophika | asizuphika | esingezuphika | singezuphika | |||
Class 8 | zizophika | ezizophika | zizophika | azizuphika | ezingezuphika | zingezuphika | |||
Class 9 | izophika | ezophika | izophika | ayizuphika | engezuphika | ingezuphika | |||
Class 10 | zizophika | ezizophika | zizophika | azizuphika | ezingezuphika | zingezuphika | |||
Class 11 | luzophika | oluzophika | luzophika | aluzuphika | olungezuphika | lungezuphika | |||
Class 14 | buzophika | obuzophika | buzophika | abuzuphika | obungezuphika | bungezuphika | |||
Class 15 | kuzophika | okuzophika | kuzophika | akuzuphika | okungezuphika | kungezuphika | |||
Class 17 | kuzophika | okuzophika | kuzophika | akuzuphika | okungezuphika | kungezuphika | |||
Remote future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyophika | engiyophika | ngiyophika | angiyuphika | engingeyuphika | ngingeyuphika | |||
2nd singular | uyophika | oyophika | uyophika | awuyuphika | ongeyuphika | ungeyuphika | |||
1st plural | siyophika | esiyophika | siyophika | asiyuphika | esingeyuphika | singeyuphika | |||
2nd plural | niyophika | eniyophika | niyophika | aniyuphika | eningeyuphika | ningeyuphika | |||
Class 1 | uyophika | oyophika | eyophika | akayuphika | ongeyuphika | engeyuphika | |||
Class 2 | bayophika | abayophika | beyophika | abayuphika | abangeyuphika | bengeyuphika | |||
Class 3 | uyophika | oyophika | uyophika | awuyuphika | ongeyuphika | ungeyuphika | |||
Class 4 | iyophika | eyophika | iyophika | ayiyuphika | engeyuphika | ingeyuphika | |||
Class 5 | liyophika | eliyophika | liyophika | aliyuphika | elingeyuphika | lingeyuphika | |||
Class 6 | ayophika | ayophika | eyophika | awayuphika | angeyuphika | engeyuphika | |||
Class 7 | siyophika | esiyophika | siyophika | asiyuphika | esingeyuphika | singeyuphika | |||
Class 8 | ziyophika | eziyophika | ziyophika | aziyuphika | ezingeyuphika | zingeyuphika | |||
Class 9 | iyophika | eyophika | iyophika | ayiyuphika | engeyuphika | ingeyuphika | |||
Class 10 | ziyophika | eziyophika | ziyophika | aziyuphika | ezingeyuphika | zingeyuphika | |||
Class 11 | luyophika | oluyophika | luyophika | aluyuphika | olungeyuphika | lungeyuphika | |||
Class 14 | buyophika | obuyophika | buyophika | abuyuphika | obungeyuphika | bungeyuphika | |||
Class 15 | kuyophika | okuyophika | kuyophika | akuyuphika | okungeyuphika | kungeyuphika | |||
Class 17 | kuyophika | okuyophika | kuyophika | akuyuphika | okungeyuphika | kungeyuphika | |||
Present subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngiphike | ngingaphiki | |||||||
2nd singular | uphike | ungaphiki | |||||||
1st plural | siphike | singaphiki | |||||||
2nd plural | niphike | ningaphiki | |||||||
Class 1 | aphike | angaphiki | |||||||
Class 2 | baphike | bangaphiki | |||||||
Class 3 | uphike | ungaphiki | |||||||
Class 4 | iphike | ingaphiki | |||||||
Class 5 | liphike | lingaphiki | |||||||
Class 6 | aphike | angaphiki | |||||||
Class 7 | siphike | singaphiki | |||||||
Class 8 | ziphike | zingaphiki | |||||||
Class 9 | iphike | ingaphiki | |||||||
Class 10 | ziphike | zingaphiki | |||||||
Class 11 | luphike | lungaphiki | |||||||
Class 14 | buphike | bungaphiki | |||||||
Class 15 | kuphike | kungaphiki | |||||||
Class 17 | kuphike | kungaphiki | |||||||
Past subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngaphika | ngangaphika, angaphika, angangaphika | |||||||
2nd singular | waphika | wangaphika, awaphika, awangaphika | |||||||
1st plural | saphika | sangaphika, asaphika, asangaphika | |||||||
2nd plural | naphika | nangaphika, anaphika, anangaphika | |||||||
Class 1 | waphika | wangaphika, akaphika, akangaphika | |||||||
Class 2 | baphika | bangaphika, abaphika, abangaphika | |||||||
Class 3 | waphika | wangaphika, awaphika, awangaphika | |||||||
Class 4 | yaphika | yangaphika, ayaphika, ayangaphika | |||||||
Class 5 | laphika | langaphika, alaphika, alangaphika | |||||||
Class 6 | aphika | angaphika, awaphika, awangaphika | |||||||
Class 7 | saphika | sangaphika, asaphika, asangaphika | |||||||
Class 8 | zaphika | zangaphika, azaphika, azangaphika | |||||||
Class 9 | yaphika | yangaphika, ayaphika, ayangaphika | |||||||
Class 10 | zaphika | zangaphika, azaphika, azangaphika | |||||||
Class 11 | lwaphika | lwangaphika, alwaphika, alwangaphika | |||||||
Class 14 | baphika | bangaphika, abaphika, abangaphika | |||||||
Class 15 | kwaphika | kwangaphika, akwaphika, akwangaphika | |||||||
Class 17 | kwaphika | kwangaphika, akwaphika, akwangaphika |
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “phika”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “phika (6.3)”
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.