ngena
Northern Ndebele
Etymology
From Proto-Bantu *-jíngɪda.
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Southern Ndebele
Etymology
From Proto-Bantu *-jíngɪda.
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Swazi
Etymology
From Proto-Bantu *-jíngɪda.
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Xhosa
Etymology
From Proto-Bantu *-jíngɪda.
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Zulu
Etymology
From Proto-Bantu *-jíngɪda.
Inflection
Tone H | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Infinitive | ukungena | ||||||||
Positive | Negative | ||||||||
Infinitive | ukungena | ukungangeni | |||||||
Imperative | |||||||||
Simple | + object concord | ||||||||
Singular | ngena | -ngene | |||||||
Plural | ngenani | -ngeneni | |||||||
Present | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyangena, ngingena | engingenayo, engingena | ngingena | angingeni | engingangeni | ngingangeni | |||
2nd singular | uyangena, ungena | ongenayo, ongena | ungena | awungeni | ongangeni | ungangeni | |||
1st plural | siyangena, singena | esingenayo, esingena | singena | asingeni | esingangeni | singangeni | |||
2nd plural | niyangena, ningena | eningenayo, eningena | ningena | aningeni | eningangeni | ningangeni | |||
Class 1 | uyangena, ungena | ongenayo, ongena | engena | akangeni | ongangeni | engangeni | |||
Class 2 | bayangena, bangena | abangenayo, abangena | bengena | abangeni | abangangeni | bengangeni | |||
Class 3 | uyangena, ungena | ongenayo, ongena | ungena | awungeni | ongangeni | ungangeni | |||
Class 4 | iyangena, ingena | engenayo, engena | ingena | ayingeni | engangeni | ingangeni | |||
Class 5 | liyangena, lingena | elingenayo, elingena | lingena | alingeni | elingangeni | lingangeni | |||
Class 6 | ayangena, angena | angenayo, angena | engena | awangeni | angangeni | engangeni | |||
Class 7 | siyangena, singena | esingenayo, esingena | singena | asingeni | esingangeni | singangeni | |||
Class 8 | ziyangena, zingena | ezingenayo, ezingena | zingena | azingeni | ezingangeni | zingangeni | |||
Class 9 | iyangena, ingena | engenayo, engena | ingena | ayingeni | engangeni | ingangeni | |||
Class 10 | ziyangena, zingena | ezingenayo, ezingena | zingena | azingeni | ezingangeni | zingangeni | |||
Class 11 | luyangena, lungena | olungenayo, olungena | lungena | alungeni | olungangeni | lungangeni | |||
Class 14 | buyangena, bungena | obungenayo, obungena | bungena | abungeni | obungangeni | bungangeni | |||
Class 15 | kuyangena, kungena | okungenayo, okungena | kungena | akungeni | okungangeni | kungangeni | |||
Class 17 | kuyangena, kungena | okungenayo, okungena | kungena | akungeni | okungangeni | kungangeni | |||
Recent past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngingenile, ngingenē | engingenile, engingenē | ngingenile, ngingenē | angingenanga | engingangenanga | ngingangenanga | |||
2nd singular | ungenile, ungenē | ongenile, ongenē | ungenile, ungenē | awungenanga | ongangenanga | ungangenanga | |||
1st plural | singenile, singenē | esingenile, esingenē | singenile, singenē | asingenanga | esingangenanga | singangenanga | |||
2nd plural | ningenile, ningenē | eningenile, eningenē | ningenile, ningenē | aningenanga | eningangenanga | ningangenanga | |||
Class 1 | ungenile, ungenē | ongenile, ongenē | engenile, engenē | akangenanga | ongangenanga | engangenanga | |||
Class 2 | bangenile, bangenē | abangenile, abangenē | bengenile, bengenē | abangenanga | abangangenanga | bengangenanga | |||
Class 3 | ungenile, ungenē | ongenile, ongenē | ungenile, ungenē | awungenanga | ongangenanga | ungangenanga | |||
Class 4 | ingenile, ingenē | engenile, engenē | ingenile, ingenē | ayingenanga | engangenanga | ingangenanga | |||
Class 5 | lingenile, lingenē | elingenile, elingenē | lingenile, lingenē | alingenanga | elingangenanga | lingangenanga | |||
Class 6 | angenile, angenē | angenile, angenē | engenile, engenē | awangenanga | angangenanga | engangenanga | |||
Class 7 | singenile, singenē | esingenile, esingenē | singenile, singenē | asingenanga | esingangenanga | singangenanga | |||
Class 8 | zingenile, zingenē | ezingenile, ezingenē | zingenile, zingenē | azingenanga | ezingangenanga | zingangenanga | |||
Class 9 | ingenile, ingenē | engenile, engenē | ingenile, ingenē | ayingenanga | engangenanga | ingangenanga | |||
Class 10 | zingenile, zingenē | ezingenile, ezingenē | zingenile, zingenē | azingenanga | ezingangenanga | zingangenanga | |||
Class 11 | lungenile, lungenē | olungenile, olungenē | lungenile, lungenē | alungenanga | olungangenanga | lungangenanga | |||
Class 14 | bungenile, bungenē | obungenile, obungenē | bungenile, bungenē | abungenanga | obungangenanga | bungangenanga | |||
Class 15 | kungenile, kungenē | okungenile, okungenē | kungenile, kungenē | akungenanga | okungangenanga | kungangenanga | |||
Class 17 | kungenile, kungenē | okungenile, okungenē | kungenile, kungenē | akungenanga | okungangenanga | kungangenanga | |||
Remote past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngāngena | engāngena | ngāngena | angingenanga | engingangenanga | ngingangenanga | |||
2nd singular | wāngena | owāngena | wāngena | awungenanga | ongangenanga | ungangenanga | |||
1st plural | sāngena | esāngena | sāngena | asingenanga | esingangenanga | singangenanga | |||
2nd plural | nāngena | enāngena | nāngena | aningenanga | eningangenanga | ningangenanga | |||
Class 1 | wāngena | owāngena | āngena | akangenanga | ongangenanga | engangenanga | |||
Class 2 | bāngena | abāngena | bāngena | abangenanga | abangangenanga | bengangenanga | |||
Class 3 | wāngena | owāngena | wāngena | awungenanga | ongangenanga | ungangenanga | |||
Class 4 | yāngena | eyāngena | yāngena | ayingenanga | engangenanga | ingangenanga | |||
Class 5 | lāngena | elāngena | lāngena | alingenanga | elingangenanga | lingangenanga | |||
Class 6 | āngena | āngena | āngena | awangenanga | angangenanga | engangenanga | |||
Class 7 | sāngena | esāngena | sāngena | asingenanga | esingangenanga | singangenanga | |||
Class 8 | zāngena | ezāngena | zāngena | azingenanga | ezingangenanga | zingangenanga | |||
Class 9 | yāngena | eyāngena | yāngena | ayingenanga | engangenanga | ingangenanga | |||
Class 10 | zāngena | ezāngena | zāngena | azingenanga | ezingangenanga | zingangenanga | |||
Class 11 | lwāngena | olwāngena | lwāngena | alungenanga | olungangenanga | lungangenanga | |||
Class 14 | bāngena | obāngena | bāngena | abungenanga | obungangenanga | bungangenanga | |||
Class 15 | kwāngena | okwāngena | kwāngena | akungenanga | okungangenanga | kungangenanga | |||
Class 17 | kwāngena | okwāngena | kwāngena | akungenanga | okungangenanga | kungangenanga | |||
Potential | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngingangena | — | ngingangena | ngingengene | — | ngingengene | |||
2nd singular | ungangena | — | ungangena | ungengene | — | ungengene | |||
1st plural | singangena | — | singangena | singengene | — | singengene | |||
2nd plural | ningangena | — | ningangena | ningengene | — | ningengene | |||
Class 1 | angangena | — | engangena | angengene | — | engengene | |||
Class 2 | bangangena | — | bengangena | bangengene | — | bengengene | |||
Class 3 | ungangena | — | ungangena | ungengene | — | ungengene | |||
Class 4 | ingangena | — | ingangena | ingengene | — | ingengene | |||
Class 5 | lingangena | — | lingangena | lingengene | — | lingengene | |||
Class 6 | angangena | — | engangena | angengene | — | engengene | |||
Class 7 | singangena | — | singangena | singengene | — | singengene | |||
Class 8 | zingangena | — | zingangena | zingengene | — | zingengene | |||
Class 9 | ingangena | — | ingangena | ingengene | — | ingengene | |||
Class 10 | zingangena | — | zingangena | zingengene | — | zingengene | |||
Class 11 | lungangena | — | lungangena | lungengene | — | lungengene | |||
Class 14 | bungangena | — | bungangena | bungengene | — | bungengene | |||
Class 15 | kungangena | — | kungangena | kungengene | — | kungengene | |||
Class 17 | kungangena | — | kungangena | kungengene | — | kungengene | |||
Immediate future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngizongena | engizongena | ngizongena | angizungena | engingezungena | ngingezungena | |||
2nd singular | uzongena | ozongena | uzongena | awuzungena | ongezungena | ungezungena | |||
1st plural | sizongena | esizongena | sizongena | asizungena | esingezungena | singezungena | |||
2nd plural | nizongena | enizongena | nizongena | anizungena | eningezungena | ningezungena | |||
Class 1 | uzongena | ozongena | ezongena | akazungena | ongezungena | engezungena | |||
Class 2 | bazongena | abazongena | bezongena | abazungena | abangezungena | bengezungena | |||
Class 3 | uzongena | ozongena | uzongena | awuzungena | ongezungena | ungezungena | |||
Class 4 | izongena | ezongena | izongena | ayizungena | engezungena | ingezungena | |||
Class 5 | lizongena | elizongena | lizongena | alizungena | elingezungena | lingezungena | |||
Class 6 | azongena | azongena | ezongena | awazungena | angezungena | engezungena | |||
Class 7 | sizongena | esizongena | sizongena | asizungena | esingezungena | singezungena | |||
Class 8 | zizongena | ezizongena | zizongena | azizungena | ezingezungena | zingezungena | |||
Class 9 | izongena | ezongena | izongena | ayizungena | engezungena | ingezungena | |||
Class 10 | zizongena | ezizongena | zizongena | azizungena | ezingezungena | zingezungena | |||
Class 11 | luzongena | oluzongena | luzongena | aluzungena | olungezungena | lungezungena | |||
Class 14 | buzongena | obuzongena | buzongena | abuzungena | obungezungena | bungezungena | |||
Class 15 | kuzongena | okuzongena | kuzongena | akuzungena | okungezungena | kungezungena | |||
Class 17 | kuzongena | okuzongena | kuzongena | akuzungena | okungezungena | kungezungena | |||
Remote future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyongena | engiyongena | ngiyongena | angiyungena | engingeyungena | ngingeyungena | |||
2nd singular | uyongena | oyongena | uyongena | awuyungena | ongeyungena | ungeyungena | |||
1st plural | siyongena | esiyongena | siyongena | asiyungena | esingeyungena | singeyungena | |||
2nd plural | niyongena | eniyongena | niyongena | aniyungena | eningeyungena | ningeyungena | |||
Class 1 | uyongena | oyongena | eyongena | akayungena | ongeyungena | engeyungena | |||
Class 2 | bayongena | abayongena | beyongena | abayungena | abangeyungena | bengeyungena | |||
Class 3 | uyongena | oyongena | uyongena | awuyungena | ongeyungena | ungeyungena | |||
Class 4 | iyongena | eyongena | iyongena | ayiyungena | engeyungena | ingeyungena | |||
Class 5 | liyongena | eliyongena | liyongena | aliyungena | elingeyungena | lingeyungena | |||
Class 6 | ayongena | ayongena | eyongena | awayungena | angeyungena | engeyungena | |||
Class 7 | siyongena | esiyongena | siyongena | asiyungena | esingeyungena | singeyungena | |||
Class 8 | ziyongena | eziyongena | ziyongena | aziyungena | ezingeyungena | zingeyungena | |||
Class 9 | iyongena | eyongena | iyongena | ayiyungena | engeyungena | ingeyungena | |||
Class 10 | ziyongena | eziyongena | ziyongena | aziyungena | ezingeyungena | zingeyungena | |||
Class 11 | luyongena | oluyongena | luyongena | aluyungena | olungeyungena | lungeyungena | |||
Class 14 | buyongena | obuyongena | buyongena | abuyungena | obungeyungena | bungeyungena | |||
Class 15 | kuyongena | okuyongena | kuyongena | akuyungena | okungeyungena | kungeyungena | |||
Class 17 | kuyongena | okuyongena | kuyongena | akuyungena | okungeyungena | kungeyungena | |||
Present subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngingene | ngingangeni | |||||||
2nd singular | ungene | ungangeni | |||||||
1st plural | singene | singangeni | |||||||
2nd plural | ningene | ningangeni | |||||||
Class 1 | angene | angangeni | |||||||
Class 2 | bangene | bangangeni | |||||||
Class 3 | ungene | ungangeni | |||||||
Class 4 | ingene | ingangeni | |||||||
Class 5 | lingene | lingangeni | |||||||
Class 6 | angene | angangeni | |||||||
Class 7 | singene | singangeni | |||||||
Class 8 | zingene | zingangeni | |||||||
Class 9 | ingene | ingangeni | |||||||
Class 10 | zingene | zingangeni | |||||||
Class 11 | lungene | lungangeni | |||||||
Class 14 | bungene | bungangeni | |||||||
Class 15 | kungene | kungangeni | |||||||
Class 17 | kungene | kungangeni | |||||||
Past subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngangena | ngangangena, angangena, angangangena | |||||||
2nd singular | wangena | wangangena, awangena, awangangena | |||||||
1st plural | sangena | sangangena, asangena, asangangena | |||||||
2nd plural | nangena | nangangena, anangena, anangangena | |||||||
Class 1 | wangena | wangangena, akangena, akangangena | |||||||
Class 2 | bangena | bangangena, abangena, abangangena | |||||||
Class 3 | wangena | wangangena, awangena, awangangena | |||||||
Class 4 | yangena | yangangena, ayangena, ayangangena | |||||||
Class 5 | langena | langangena, alangena, alangangena | |||||||
Class 6 | angena | angangena, awangena, awangangena | |||||||
Class 7 | sangena | sangangena, asangena, asangangena | |||||||
Class 8 | zangena | zangangena, azangena, azangangena | |||||||
Class 9 | yangena | yangangena, ayangena, ayangangena | |||||||
Class 10 | zangena | zangangena, azangena, azangangena | |||||||
Class 11 | lwangena | lwangangena, alwangena, alwangangena | |||||||
Class 14 | bangena | bangangena, abangena, abangangena | |||||||
Class 15 | kwangena | kwangangena, akwangena, akwangangena | |||||||
Class 17 | kwangena | kwangangena, akwangena, akwangangena |
Derived terms
- -ngenela (applicative)
- -ngenisa (causative)
- -ngenangena (diminutive)
- -ngenisisa (intensive)
- -ngeneka (neuter-passive)
- -ngenwa (passive)
- -ngenana (reciprocal)
- umNgeni
- isingeno
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “ngena”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “ngena (6-3.9)”
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.