gáir

See also: gair, Gair, and gàir

Irish

Pronunciation

Etymology 1

From Old Irish gáir, from Proto-Celtic *gāri (compare Middle Welsh gawr, Gaulish personal name Garo-marus), from Proto-Indo-European *ǵeh₂r-. See gair for more.

The verb is from Old Irish gáirid, from the noun.

Noun

gáir f (genitive singular gáir, nominative plural gártha)

  1. cry, shout
  2. report; fame, notoriety
  3. Alternative form of gáire (“laugh”)
Declension
Declension of gáir

Second declension

Bare forms

Case Singular Plural
Nominative gáir gártha
Vocative a gháir a ghártha
Genitive gáire gártha
Dative gáir gártha

Forms with the definite article

Case Singular Plural
Nominative an gháir na gártha
Genitive na gáire na ngártha
Dative leis an ngáir

don gháir

 leis na gártha

Verb

gáir (present analytic gáireann, future analytic gáirfidh, verbal noun gáireadh, past participle gáirthe)

  1. (transitive, intransitive) shout
  2. (intransitive, chiefly as verbal noun) laugh
Conjugation
conjugation of gáir (first conjugation – A)
singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative present gáirim gáireann tú;
gáirir†		 gáireann sé, sí gáirimid gáireann sibh gáireann siad;
gáirid†		 a gháireann; a gháireas /
a ngáireann*; a ngáireas*		 gáirtear
past gháir mé; gháireas gháir tú; gháiris gháir sé, sí gháireamar; gháir muid gháir sibh; gháireabhair gháir siad; gháireadar a gháir /
ar gháir*		 gáireadh
past habitual gháirinn / ngáirinn‡‡ gháirteá / ngáirteᇇ gháireadh sé, sí / ngáireadh sé, s퇇 gháirimis; gháireadh muid / ngáirimis‡‡; ngáireadh muid‡‡ gháireadh sibh / ngáireadh sibh‡‡ gháiridís; gháireadh siad / ngáiridís‡‡; ngáireadh siad‡‡ a gháireadh /
a ngáireadh*		 gháirtí / ngáirt퇇
future gáirfidh mé;
gáirfead		 gáirfidh tú;
gáirfir†		 gáirfidh sé, sí gáirfimid;
gáirfidh muid		 gáirfidh sibh gáirfidh siad;
gáirfid†		 a gháirfidh; a gháirfeas /
a ngáirfidh*; a ngáirfeas*		 gáirfear
conditional gháirfinn / ngáirfinn‡‡ gháirfeá / ngáirfeᇇ gháirfeadh sé, sí / ngáirfeadh sé, s퇇 gháirfimis; gháirfeadh muid / ngáirfimis‡‡; ngáirfeadh muid‡‡ gháirfeadh sibh / ngáirfeadh sibh‡‡ gháirfidís; gháirfeadh siad / ngáirfidís‡‡; ngáirfeadh siad‡‡ a gháirfeadh /
a ngáirfeadh*		 gháirfí / ngáirf퇇
subjunctive present go ngáire mé;
go ngáiread†		 go ngáire tú;
go ngáirir†		 go ngáire sé, sí go ngáirimid;
go ngáire muid		 go ngáire sibh go ngáire siad;
go ngáirid†		 — go ngáirtear
past dá ngáirinn dá ngáirteá dá ngáireadh sé, sí dá ngáirimis;
dá ngáireadh muid		 dá ngáireadh sibh dá ngáiridís;
dá ngáireadh siad		 — dá ngáirtí
imperative gáirim gáir gáireadh sé, sí gáirimis gáirigí;
gáiridh†		 gáiridís — gáirtear
verbal noun gáire
past participle gáirthe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

gáir m

  1. inflection of gár (“gaur”):
    1. vocative/genitive singular
    2. nominative/dative plural

Mutation
Irish mutation
Radical Lenition Eclipsis
gáir gháir ngáir
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading
  • Ó Dónaill, Niall (1977) “gáir”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
  • Entries containing “gáir” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
  • Entries containing “gáir” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.