diúl
See also: diül
Irish
Alternative forms
- deol (Kerry)
- diúil (Cois Fharraige)
Etymology
From earlier deol, from Old Irish deol, verbal noun of denaid. In Modern Irish, the verb is denominative from the noun.
Noun
diúl m (genitive singular diúil)
Declension
Derived terms
- fiacail diúil (“milk-tooth”)
Verb
diúl (present analytic diúlann, future analytic diúlfaidh, verbal noun diúl, past participle diúlta)
Conjugation
conjugation of diúl (first conjugation – A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | diúlaim | diúlann tú; diúlair† |
diúlann sé, sí | diúlaimid | diúlann sibh | diúlann siad; diúlaid† |
a dhiúlann; a dhiúlas / a ndiúlann*; a ndiúlas* |
diúltar |
past | dhiúl mé; dhiúlas | dhiúl tú; dhiúlais | dhiúl sé, sí | dhiúlamar; dhiúl muid | dhiúl sibh; dhiúlabhair | dhiúl siad; dhiúladar | a dhiúl / ar dhiúl* |
diúladh | |
past habitual | dhiúlainn / ndiúlainn‡‡ | dhiúltá / ndiúltᇇ | dhiúladh sé, sí / ndiúladh sé, s퇇 | dhiúlaimis; dhiúladh muid / ndiúlaimis‡‡; ndiúladh muid‡‡ | dhiúladh sibh / ndiúladh sibh‡‡ | dhiúlaidís; dhiúladh siad / ndiúlaidís‡‡; ndiúladh siad‡‡ | a dhiúladh / a ndiúladh* |
dhiúltaí / ndiúlta퇇 | |
future | diúlfaidh mé; diúlfad |
diúlfaidh tú; diúlfair† |
diúlfaidh sé, sí | diúlfaimid; diúlfaidh muid |
diúlfaidh sibh | diúlfaidh siad; diúlfaid† |
a dhiúlfaidh; a dhiúlfas / a ndiúlfaidh*; a ndiúlfas* |
diúlfar | |
conditional | dhiúlfainn / ndiúlfainn‡‡ | dhiúlfá / ndiúlfᇇ | dhiúlfadh sé, sí / ndiúlfadh sé, s퇇 | dhiúlfaimis; dhiúlfadh muid / ndiúlfaimis‡‡; ndiúlfadh muid‡‡ | dhiúlfadh sibh / ndiúlfadh sibh‡‡ | dhiúlfaidís; dhiúlfadh siad / ndiúlfaidís‡‡; ndiúlfadh siad‡‡ | a dhiúlfadh / a ndiúlfadh* |
dhiúlfaí / ndiúlfa퇇 | |
subjunctive | present | go ndiúla mé; go ndiúlad† |
go ndiúla tú; go ndiúlair† |
go ndiúla sé, sí | go ndiúlaimid; go ndiúla muid |
go ndiúla sibh | go ndiúla siad; go ndiúlaid† |
— | go ndiúltar |
past | dá ndiúlainn | dá ndiúltá | dá ndiúladh sé, sí | dá ndiúlaimis; dá ndiúladh muid |
dá ndiúladh sibh | dá ndiúlaidís; dá ndiúladh siad |
— | dá ndiúltaí | |
imperative | diúlaim | diúl | diúladh sé, sí | diúlaimis | diúlaigí; diúlaidh† |
diúlaidís | — | diúltar | |
verbal noun | diúl | ||||||||
past participle | diúlta |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
diúl | dhiúl | ndiúl |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
References
- Sjoestedt, M. L. (1931) Phonétique d’un parler irlandais de Kerry (in French), Paris: Librairie Ernest Leroux, page 18
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “diúl”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Entries containing “diúl” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
- Entries containing “diúl” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.