bogaty

See also: bôgaty

Lower Sorbian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bogatъ.

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈbɔɡatɨ/

Adjective

bogaty (comparative bogatšy, superlative nejbogatšy, adverb bogaśe)

  1. rich, wealthy
    Antonym: chudy

Declension
Declension of bogaty
Masculine singular Feminine singular Neuter singular Dual Plural
Nominative bogaty bogata bogate bogatej bogate
Genitive bogatego bogateje bogatego bogateju bogatych
Dative bogatemu bogatej bogatemu bogatyma bogatym
Accusative bogaty
bogatego (animate)		 bogatu bogate bogatej
bogateju (animate)		 bogate
bogatych (optional animate form)
Instrumental bogatym bogateju bogatym bogatyma bogatymi
Locative bogatem bogatej bogatem bogatyma bogatych

Further reading
  • Muka, Arnošt (1921, 1928) “bogaty”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
  • Starosta, Manfred (1999) “bogaty”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bogàtъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation
  • IPA(key): (10th–15th CE) /bɔɡatɨ/
  • IPA(key): (15th CE) /bɔɡatɨ/

Adjective

bogaty

  1. rich, wealthy
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 3a:
      Krol... szø gest on dzysza vczinil... bogaty
      [Krol... się jest on dzisia uczynił... bogaty]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 92v:
      Opulentus id est diues vel opibus plenus bogathy
      [Opulentus id est diues vel opibus plenus bogaty]

Derived terms
nouns
verbs

Descendants
  • Masurian: bogäti
  • Polish: bogaty
  • Silesian: bogaty

References
  • Boryś, Wiesław (2005) “”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN, page 518
  • Mańczak, Witold (2017) “bogaty”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “bogaty”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “bogaty”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “bogaty”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “bogaty”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish bogaty.

Pronunciation
  • IPA(key): /bɔˈɡa.tɨ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /bɔˈɡa.tɨ/
  • Audio(file)
  • Rhymes: -atɨ
  • Syllabification: bo‧ga‧ty

Adjective

bogaty (comparative bogatszy, superlative najbogatszy, derived adverb bogato)

  1. (sometimes nominalized) rich, wealthy
    Synonyms: forsiasty, dobrze sytuowany, dostatni, dziany, forsiasty, majętny, nadziany, wzbogacony, zamożny, zasobny
    Antonyms: biedny, goły, niebogaty, skromny, ubogi
    Jego ojciec było bardzo bogatym człowiekiem. ― His father was a very rich man.
  2. rich, fancy, ostentatious
    Synonym: okazały
    Antonyms: niebogaty, prosty
  3. (literary) rich; varied [+ w (accusative) = in what]
  4. (literary) rich, abundant, plentiful [+ w (accusative) = in what]
    Synonyms: obfity, zasobny
    Antonyms: niebogaty, ubogi
    Gleba w tym regionie jest bogaty w minerały. ― The soil in this region is rich in minerals.
  5. (Middle Polish, figuratively) rich in morals; righteous, honorable
  6. (Middle Polish) rich; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎, page 64c:
      Copiosus, Okwity/ [...] Doſtáteczny Zbytny/ Bogáty.
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎, page [733]a:
      Opimus ‒ Tłuſti, bogati, naſzpikowani.
    • 1646, Michał Kuschius, Wegweiſer ӡur Polniſchen/ vnd Deutſchen Sprache [...] Prӡewodnik do Języká Polskiego/ To iest: Gruntowna/ potrzebna náuká iáko się Niemieckie Pácholę y Dziewczątko Polskiego/ á ӡász Polak Niemieckiego/ Języká łatwiej y rychley/ nietilko práwie pisáć/ rozumieć/ y mowić náuczyć/ náprzesádzie/ y słow szukáć może [...], page H8v:
      Reich bogáty dives.
    • 1699, Jan Tobiasz Keller (Kieller), Nowa królewska polska i niemiecka gramatyka, 1699., page 57:
      Reich bogaty.

Declension
Declension of bogaty (hard)
singular plural
masculine animate masculine inanimate feminine neuter virile (= masculine personal) non-virile
nominative bogaty bogata bogate bogaci bogate
genitive bogatego bogatej bogatego bogatych
dative bogatemu bogatej bogatemu bogatym
accusative bogatego bogaty bogatą bogate bogatych bogate
instrumental bogatym bogatą bogatym bogatymi
locative bogatym bogatej bogatym bogatych

Derived terms
adjectives
nouns
phrases
proverbs
  • bogatemu diabeł dziecko kołysze
  • czym chata bogata, tym rada
verbs

Collocations
Collocations
  • bogaty krewny ― a rich relative
  • bogaty mąż ― a rich husband
  • bogaty człowiek ― a rich person
  • bogaty biznesmen ― a rich businessman
  • bogaty kupiec ― a rich merchant
  • bogaty sponsor ― a rich sponsor
  • bogaty właściciel ― a rich owner
  • bogaty dom ― a rich house/hom
  • bogaty klub sportowy ― a rich sports club
  • bogaty kraj ― a rich country
  • bogata wdowa ― a rich widow
  • bogata rodzina ― a rich family
  • bogata firma ― a rich company
  • bogate miasto ― a rich city
  • bogate państwo ― a rich country
  • bogaty strój ― a fancy outfit
  • bogaty haft ― fancy embroidery
  • bogaty ornament ― a fancy ornament
  • bogaty wystrój ― fancy décor
  • bogaty obiad ― a fancy lunch
  • bogate umeblowanie ― fancy furnishing
  • bogate ubranie ― fancy clothes
  • bogate złocenia ― fancy gilding
  • bogaty księgozbiór ― a rich book collection
  • bogaty zbiór ― a rich collection
  • bogaty program ― a rich program
  • bogaty repertuar ― a rich repetoir
  • bogaty wybór ― a wide selection
  • bogaty dorobek ― a rich legacy
  • bogate archiwum ― a rich archive
  • bogata biblioteka ― a rich/extensive library
  • bogata kolekcja ― rich/extensive collection
  • bogata oferta ― a wide range
  • bogata kariera ― an illustrious career
  • bogata osobowość ― a great personality
  • bogata historia ― a rich history/wealth of history
  • bogata kultura ― a rich culture
  • bogata literatura ― rich literature
  • bogata tradycja ― a rich tradition
  • bogate życie kulturalne ― a rich cultural life
  • bogate życie ― a rich life
  • bogaty w sensy ― rich in meanings
  • bogaty w treści ― rich in content
  • bogaty w znaczenia ― rich in meanings
  • bogaty w wydarzenia ― rich in events
  • bogaty posiłek ― a rich meal
  • bogaty kraj ― a rich country
  • bogata dieta ― a rich diet
  • bogata okolica ― a rich area
  • bogaty w błonnik ― rich in fiber
  • bogaty w białko ― rich in protein
  • bogaty w witaminy ― rich in vitamins
  • bogaty w ropę ― rich in oil

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), bogaty is one of the most used words in Polish, appearing 21 times in scientific texts, 11 times in news, 17 times in essays, 9 times in fiction, and 3 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 61 times, making it the 1066th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References
  1. Ida Kurcz (1990) “bogaty”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎ (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 29

Further reading
  • bogaty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • bogaty in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bogaty”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (16.04.2019) “BOGATY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bogaty”, in Słownik języka polskiego‎
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “bogaty”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bogaty”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 1, Warsaw, page 182
  • bogaty in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish bogaty.

Pronunciation
  • IPA(key): /bɔˈɡatɨ/
  • Rhymes: -atɨ
  • Syllabification: bo‧ga‧ty

Adjective

bogaty (comparative bogatszy, superlative nojbogatszy, derived adverb bogato)

  1. rich, wealthy

Declension
Declension of bogaty
singular plural
masculine neuter feminine virile nonvirile
nominative bogaty bogate bogatŏ bogaci bogate
genitive bogatego bogatyj bogatych
dative bogatymu bogatyj bogatym
accusative animate bogatego bogate bogatõ bogatych bogate
inanimate bogaty
instrumental bogatym bogatōm bogatymi
locative bogatym bogatyj bogatych
vocative bogaty bogate bogatŏ bogaci bogate

Further reading
  • bogaty in dykcjonorz.eu
  • bogaty in silling.org
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “bogatŏ”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 65
  • Aleksandra Wencel (2023) “bogaty”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski‎, page 68
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.