akces

Polish

Etymology

Learned borrowing from Latin accessus.[1][2] First attested in 1594.[3][4]

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈak.t͡sɛs/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈak.t͡sɛs/
  • Audio(file)
  • Rhymes: -akt͡sɛs
  • Syllabification: ak‧ces

Noun

akces m inan

  1. (literary) access, accession (act of acceding and becoming joined) [+ do (genitive) = to what] [from 18th c.][5]
    Synonym: akcesja
  2. (Middle Polish, religion) method of gaining benefice that avoids certain rules [16th c.][3]
  3. (obsolete) access (way or means of approaching or entering) [mid 17th–18th c.][3][6]
  4. (Middle Polish) success [17th c.][5]
    Synonyms: (modern) pomyślność, (modern) sukces
  5. (Middle Polish) payment for access or entry [17th c.][5]
  6. (Middle Polish, medicine, of a disease) attack, intensification [18th c.][5]

Declension
Declension of akces
singular plural
nominative akces akcesy
genitive akcesu akcesów
dative akcesowi akcesom
accusative akces akcesy
instrumental akcesem akcesami
locative akcesie akcesach
vocative akcesie akcesy
adjective
noun

Collocations
act of acceding and becoming joined
  • wstępny akces ― an initial accession
  • formalny akces ― a formal accession
  • dobrowolny akces ― a voluntary accession
  • ewentualny akces ― a potential accession
  • pisemny akces ― a written accession
  • przyszły akces ― a future accession
  • polityczny akces ― a political accession
  • akces przystąpienia ― an accession
  • akces do uczestnictwa ― an accession to membership
  • akces do udziału w czymś ― accession to participation in somethng
  • akces do konfederacji ― an accession to a confederance
  • akces do unii ― an accession to a union
  • akces do spółdzielni ― an accession to a collective/co-op
  • akces do gry ― an accession to a game
  • akces do stowarzyszenia ― an accession to an association
  • akces do programu ― an accession to a program
  • akces do rozgrywek ― an accession to a sports game
  • akces do konkursu ― an accession to a co ntest
  • akces do klubu ― an accession to a club
  • akces do drużyny ― an accession to a team
  • akces do wspólnoty ― an accession to a community
  • akces do partii ― an accession to a part
  • akces do zespołu ― an accession to a team
  • akces do ligi ― an accession to a league
  • akces do platformy ― an accession to a platform
  • akces do turnieju ― an accession to a tournament
  • akces do zawodów ― an accession to a competition
  • akces do towarzystwa ― an accession to an association/fellowship
  • akces do rywalizacji ― an accession to a rivalry
  • akces do komitetu ― an accession to a committee
  • akces do akcji ― an accession to action
  • akces do ruchu ― an accession to a movement
  • akces do projektu ― an accession to a project
  • akces do fundacji ― an accession to a foundation
  • akces do związku ― an accession to an alliance/union
  • akces do obozu ― an accession to a camp
  • akces do spółki ― an accession to a company/partnership
  • akces do pracy ― an accession to a job
  • akces do sekcji ― an accession to a section
  • akces do organizacji ― an accession to an organization
  • akces do klasy ― an accession to a class
  • akces do komisji ― an accession to a commission
  • akces do funduszu ― an accession to a fund
  • akces do współpracy ― an accession to cooperation
  • akces do grupy ― an accession to a group
  • akces powrotu ― a return accession
  • akces przejścia ― a transitional accession
  • akces króla ― a king's accession
  • deklaracja akcesu ― a declaration of accession
  • procedura akcesu ― an accession procedure
  • zgłaszać/zgłosić akces ― to announce accession
  • składać/złożyć akces ― to deposit/submit accession
  • otrzymywać akces ― to gain accession
  • wyrazić akces ― to assert accession
  • podpisać akces ― to sign accession
  • deklarować/zadeklarować akces ― to declare accession
  • poprzeć akces ― to support accession

References
  1. Mirosław Bańko, Lidia Wiśniakowska (2021) “akces”, in Wielki słownik wyrazów obcych, →ISBN
  2. Bańkowski, Andrzej (2000) “akces”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  3. Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “akces”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  4. akces in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
  5. Teresa Sokołowska (02.05.2008) “AKCES”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  6. Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “akces”, in Słownik języka polskiego‎

Further reading
  • akces in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • akces in Polish dictionaries at PWN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.